طبیعتاً می‌توان انتظار داشت که تاریخ رادیولوژی با ماجرای اکتشاف بسیار مهم پرتوهای X توسط «ویلهلم رونتگن» در سال ۱۸۹۵ آغاز شود، با این حال، سرآغاز داستان کشف پرتوی ایکس با ماجرای رونتگن شروع نمی‌شود.
متأسفانه پروفسور «آرتور ویلیس گودسپید» استاد فیزیک دانشگاه پنسیلوانیا در ایالات متحده امریکا به شخصیتی از یادرفته مبدل شده است.
آرتور گودسپید با عکاسی اصالتا انگلیسی، با نام «ویلیام ن. جنینگز» کار می‌کرد که در ۲۲ فوریه ۱۸۹۰ به شکلی کاملاً تصادفی یک تصویر با پرتوی ایکس X تولید کردند، اما نتوانستند درباره کاری که انجام داده بودند به نتیجه‌گیری نهایی برسند و اهمیت یافته‌های آن‌ها تا سال ۱۸۹۵ نادیده گرفته شد.
در نتیجه، تقدیر آن شد که سهمی در افتخارات اعطاشده به ویلهلم رونتگن نداشته باشند و به نوعی فراموشی علمی نسبی دچار شوند.
گودسپید و جنینگز از یک سیم‌پیچ القایی استفاده کردند و از نوری که از جرقه‌های سیم‌پیچ القایی تولید شد، تصاویری از پلیت‌های حاوی سکه‌ها و اشیای کوچک دیگری به دست آوردند.
در واقع تصویر رادیوگرافی به دست آمده، حاصل نوعی برخورد تصادفی با پرتو ایکس بود و نتیجه‌ی از پیش برنامه‌ریزی شده‌ی تلاش‌های علمی آن‌ها نبود.
سرانجام این دو نفر درست زمانی متوجه شدند که چه چیز مهمی را نادیده گرفته اند، که رونتگن یافته‌های خود را در سال ۱۸۹۵ منتشر کرد.
نقش نیکولا تسلا درکشف پرتوی ایکس X
در سال ۱۸۸۷، نیکولا تسلا (۱۸۵۶–۱۹۴۳)، مهندس برق و مخترع صربستانی، آزمایش با لوله های خلا بدون الکترود را آغاز کرد. در سال ۱۸۹۷ اولین موتور القایی جریان متناوب را اختراع کرد و سال بعد اصول سیم‌پیچ تسلا را ایجاد کرد.
لوله‌های بدون الکترود با استفاده از اثر برمشترالانگ (یا تابش ترمزی)، پرتو X تولید می‌کنند. تسلا در آن زمان نمی‌دانست که این لوله با انتشار الکترون از الکترود منفرد به کمک ترکیبی از تابش‌های میدان الکترونی و ترمویونیک کار می‌کند.
زمانی‌که ولتاژ منفی حاصل از خروجی نوسانی ولتاژ بالای سیم‌پیچ تسلا به اوج خود می‌رسید، الکترون ها آزاد شده و سپس به شدت توسط میدان الکتریکی نزدیک الکترود دفع می‌شدند. در اثر برخورد الکترون ها با محفظه شیشه‌ای، پرتو ایکس X تولید شد.
با این حال، تسلا به اهمیت این پرتوها پی نبرد و گمان کرد که این پرتوها نوعی امواج طولی هستند. اگرچه او در اوایل حدود سال ۱۸۹۲ مشاهده کرد که پوست ممکن است در اثر این پرتوها آسیب ببیند، اما متوجه نشد که این خود پرتوها هستند که باالذاته مضر هستند.
حتی باور بر این است که تسلا موفق شد تصاویری از استخوان‌های دست خود به دست آورد اما یافته‌های خود را در سطحی گسترده منتشر نکرد.
تسلا تصویر زیر را در سال ۱۸۹۶ با پرتوی ایکس تولید شده توسط لوله خلا خودش بدست آورده است.
اگرچه در حال حاضر سهم تسلا در کشف اولیه پرتو ایکس X بسیار فراموش شده است، اما نبوغ وی در زمینه اختراعات، میراث بزرگی برای اختراعات حوزه مهندسی برق در جهان به جا گذاشته است و امروزه بابت واحد SI کمیت چگالی شار مغناطیسی، که به نام وی نامگذاری شده است، در یادها ماندگار شده است.
منبع: کتاب The history of radiology
