هلیکوباکتر پیلوری نوعی باکتری متداول است که در دستگاه گوارش رشد می کند و تمایل به حمله به مخاط معده دارد. تقریباً ۶۰ درصد از جمعیت بزرگسال جهان معده را آلوده می کند. عفونت های هلیکوباکترپیلوری معمولاً بی ضرر هستند ، اما مسؤل بیشترین زخم های معده و روده کوچک هستند.
“H” در نام مخفف Helicobacter است. “هلیکو” به معنی مارپیچ است ، که نشان می دهد باکتری ها به شکل مارپیچ هستند.
هلیکوباکترپیلوری اغلب معده شما را در دوران کودکی آلوده می کند. در حالی که عفونت با این سویه از باکتری ها به طور معمول علائمی ایجاد نمی کند ، در برخی از افراد می تواند منجر به بیماری هایی از جمله زخم معده و یک بیماری التهابی در داخل معده شما شود که به عنوان ورم معده شناخته می شود.
هلیکوباکترپیلوری برای زندگی در محیط سخت و اسیدی معده سازگار شده است. این باکتری ها می توانند محیط اطراف خود را تغییر دهند و اسیدیته آن را کاهش دهند تا بتوانند زنده بمانند. شکل مارپیچی H. pylori به آنها اجازه می دهد تا به لایه معده شما نفوذ کنند ، در جایی که توسط مخاط محافظت می شود و سلول های ایمنی بدن شما قادر به رسیدن به آنها نیستند. باکتری ها می توانند در پاسخ ایمنی شما تداخل داشته و اطمینان حاصل کنند که از بین نمی روند. این می تواند منجر به مشکلات معده شود.
چه عواملی منجر به عفونت های هلیکوباکتر پیلوری می شوند؟
هنوز دقیقاً مشخص نیست که چگونه عفونت های هلیکوباکتر پیلوری گسترش می یابد. این باکتری ها هزاران سال با انسان ها همزیستی داشته اند. تصور می شود که این عفونت ها از دهان یک فرد به دیگری منتقل می شوند. همچنین ممکن است از مدفوع به دهان منتقل شوند. این اتفاق می تواند هنگامی رخ دهد که فرد پس از استفاده از دستشویی دست های خود را به طور کامل نشوید. هلیکوباکترپیلوری همچنین می تواند از طریق تماس با آب یا مواد غذایی آلوده گسترش یابد.
اعتقاد بر این است که این باکتری ها وقتی به لایه مخاطی معده نفوذ کرده و موادی تولید می کنند که اسیدهای معده را خنثی می کنند، باعث مشکلات معده می شوند. این باعث می شود سلول های معده در برابر اسیدهای خشن آسیب پذیرتر شوند. اسید معده و هلیکوباکتر پیلوری با هم باعث تحریک پوشش معده شده و ممکن است باعث ایجاد زخم در معده یا اثنی عشر شود که اولین قسمت روده کوچک شما است.
علائم هلیکوباکترپیلوری چیست؟
اکثر افراد با هلیکوباکترپیلوری هیچ علائمی ندارند.
هنگامی که عفونت منجر به زخم می شود، علائم ممکن است شامل درد شکم باشد، به خصوص هنگامی که معده شما از یا چند ساعت بعد از غذا شب خالی مانده است. این درد را معمولاً به عنوان درد قروچه یا سایشی توصیف می کنند و ممکن است منقطع باشد. خوردن یا مصرف داروهای ضد اسید ممکن است این درد را تسکین دهد.
اگر این نوع درد یا درد شدیدی دارید که به نظر نمی رسد برطرف شود، باید به پزشک مراجعه کنید.
تعدادی از علائم دیگر ممکن است با عفونت هلیکوباکترپیلوری همراه باشد، از جمله:
- آروغ زدن بیش از حد
- احساس نفخ
- حالت تهوع
- سوزش سردل
- تب
- کمبود اشتها ، یا بی اشتهایی
- کاهش وزن بدون دلیل
در صورت تجربه این موارد، فورا به پزشک مراجعه کنید:
- مشکل در بلع
- کم خونی
- مشاهده ی خون در مدفوع
با این حال ، این علائم شایع است که می تواند توسط سایر شرایط ایجاد شود. برخی از علائم عفونت هلیکوباکترپیلوری را افراد سالم نیز تجربه می کنند. اگر هر یک از این علائم ادامه داشت یا نگران آنها نیستید، همیشه بهتر است که به دکتر خود مراجعه کنید. در صورت مشاهده خون یا رنگ سیاه در مدفوع یا استفراغ ، باید با پزشک خود مشورت کنید.
چه کسی در معرض خطر عفونت هلیکوباکتر پیلوری است؟
کودکان به احتمال زیاد به عفونت هلیکوباکتر پیلوری مبتلا می شوند. خطر آنها بیشتر به دلیل عدم رعایت بهداشت مناسب است.
- خطر ابتلا به عفونت تا حدودی به محیط و شرایط زندگی بستگی دارد. اگر:
- زندگی در یک کشور در حال توسعه
- اشتراک گذاری مسکن خود با افراد آلوده به هلیکوباکتر پیلوری
- زندگی در خانه های پرجمعیت
- عدم دسترسی به آب گرم، که می تواند عرصه را برای رشد باکتری ها فراهم کند.
- تعلق داشتن به نژاد سیاه پوست غیر اسپانیایی تبار یا آمریکایی-مکزیکی
اکنون مشخص شده است که زخم معده به جای استرس یا خوردن غذاهای پر اسید ، توسط این نوع باکتری ها ایجاد می شود. طبق کلینیک مایو ، حدود ۱۰ درصد از افراد آلوده به هلیکوباکترپیلوری به زخم معده مبتلا می شوند. استفاده طولانی مدت از ضد التهاب های غیراستروئیدی (NSAID) نیز خطر ابتلا به زخم معده را افزایش می دهد.
چگونه عفونت های هلیکوباکتر پیلوری تشخیص داده می شوند؟
پزشک از شما در مورد سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی بیماری سوال خواهد کرد. در مورد هر دارویی که مصرف می کنید ، از جمله ویتامین ها یا مکمل ها ، حتماً با پزشک خود صحبت کنید. اگر علائم زخم معده را تجربه می کنید، احتمالاً پزشک از شما به طور خاص در مورد استفاده از NSAID ها مانند ایبوپروفن سوال می کند.
پزشک شما همچنین ممکن است آزمایشات و روشهای دیگری را برای تایید تشخیص آنها انجام دهد:
معاینه بدنی
در طی معاینه فیزیکی، پزشک معده شما را معاینه می کند تا علائم نفخ، حساسیت یا درد را بررسی کند. آنها همچنین به هر صدایی در شکم گوش خواهند داد.
آزمایش خون
ممکن است لازم باشد نمونه های خون بدهید، که برای جستجوی آنتی بادی علیه هلیکوباکترپیلوری استفاده می شود. برای انجام آزمایش خون، یک ارائه دهنده خدمات بهداشتی مقدار کمی خون از بازو یا دست شما بیرون می کشد. سپس خون برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می شود. این تنها در صورتی مفید است که قبلاً تحت درمان هلیکوباکترپیلوری قرار نگرفته باشید.
آزمایش مدفوع
برای بررسی علائم هلیکوباکترپیلوری در مدفوع ممکن است به یک نمونه مدفوع نیاز باشد. پزشک ظرفی به شما می دهد تا برای گرفتن و ذخیره نمونه ای از مدفوع آن را با خود به خانه ببرید. هنگامی که ظرف را به ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود بازگردانید، آنها نمونه را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می فرستند. این آزمایش و آزمایش تنفس معمولاً شما را مجبور می کند قبل از آزمایش داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها و مهار کننده های پمپ پروتون (PPI) را متوقف کنید.
آزمایش تنفس
اگر آزمایش تنفس داشته باشید، داروی حاوی اوره را می بلعید. اگر باکتری های هلیکوباکترپیلوری وجود داشته باشند، آنزیمی آزاد می کنند که این ترکیب را تجزیه می کند و دی اکسید کربن آزاد می کند که توسط دستگاهی خاص تشخیص داده میشود.
آندوسکوپی
در صورت انجام آندوسکوپی، پزشک ابزاری بلند و باریک به نام آندوسکوپ را به دهان و در معده و اثنی عشر وارد می کند. یک دوربین متصل به شما تصاویر را بر روی مانیتور برای مشاهده ی پزشک شما ارسال می کند. هر منطقه غیر عادی مورد بازرسی قرار می گیرد. در صورت لزوم ، ابزارهای خاصی که با آندوسکوپ استفاده می شود این امکان را فراهم می آورد تا از این مناطق نمونه برداری شود.
عفونت های هلیکوباکتر پیلوری چه عوارضی دارند؟
عفونت های هلیکوباکتر پیلوری می تواند منجر به زخم معده شود، اما عفونت یا خود زخم می تواند منجر به عوارض جدی تری شود، شامل:
- خونریزی داخلی، که می تواند هنگامی رخ دهد که زخم معده از رگ خونی شما عبور کند و با کم خونی فقر آهن همراه باشد.
- انسداد، که می تواند هنگامی اتفاق بیفتد که چیزی مانند تومور مانع خروج غذا از معده شما شود.
- سوراخ شدن، که می تواند هنگامی رخ دهد که زخم از دیواره معده شما شکسته شود.
- پریتونیت، که عفونت صفاق یا پوشش حفره شکم است
مطالعات نشان می دهد که افراد آلوده همچنین در معرض خطر فزاینده ی ابتلا به سرطان معده هستند. در حالی که این عفونت دلیل اصلی سرطان معده است، بیشتر افراد آلوده به هلیکوباکترپیلوری هرگز به سرطان معده مبتلا نمی شوند.
عفونت های هلیکوباکترپیلوری چگونه درمان می شوند؟
اگر به عفونت هلیکوباکترپیلوری مبتلا هستید که مشکلی برای شما ایجاد نمی کند و در معرض خطر افزایش سرطان معده نیستید ، درمان هیچ مزیتی نخواهد داشت.
سرطان معده، همراه با زخم اثنی عشر و معده، با عفونت هلیکوباکترپیلوری در ارتباط است. اگر از اقوام نزدیک شما کسی مبتلا به سرطان معده یا مشکلی مانند زخم معده یا اثنی عشر باشد، ممکن است پزشک بخواهد شما را تحت درمان قرار دهد. درمان می تواند زخم را درمان کرده و خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش دهد.
داروها
به طور معمول باید ترکیبی از دو آنتی بیوتیک مختلف را همراه با داروی دیگری که اسید معده شما را کاهش می دهد، مصرف کنید. کاهش اسید معده به کار موثرتر آنتی بیوتیک ها کمک می کند. از این درمان گاهی اوقات با عنوان درمان سه گانه یاد میشود.
برخی از داروهایی که در درمان سه گانه استفاده می شود عبارتند از:
- کلاریترومایسین
- مهار کننده های پمپ پروتون (PPI) ، مانند لانزوپرازول (Prevacid) ، esomeprazole (نکسیوم) ، پنتوپرازول (Protonix) یا رابپرازول (AcipHex)
- مترونیدازول (به مدت ۷ تا ۱۴ روز)
- آموکسی سیلین (به مدت ۷ تا ۱۴ روز)
درمان ممکن است بسته به سابقه پزشکی گذشته شما و اگر به هر یک از این داروها حساسیت دارید ، متفاوت باشد.
پس از درمان ، شما یک تست پیگیری برای هلیکوباکترپیلوری خواهید داشت. در بیشتر موارد، فقط یک دور آنتی بیوتیک برای رفع عفونت مورد نیاز است اما ممکن است لازم باشد با استفاده از داروهای مختلف مقدار بیشتری از آن را مصرف کنید.
سبک زندگی و رژیم غذایی
هیچ شواهدی وجود ندارد که غذا و تغذیه در پیشگیری یا ایجاد بیماری زخم معده در افراد آلوده به هلیکوباکترپیلوری نقش داشته باشد. با این حال غذاهای پرادویه، الکل و استعمال دخانیات ممکن است زخم معده را بدتر کرده و از بهبود مناسب آن جلوگیری کند. در مورد روش های درمانی طبیعی برای عفونت H.pylori اطلاعات کسب کنید.
چه انتظاراتی می توانم در دراز مدت داشته باشم؟
برای بسیاری از افراد آلوده به هلیکوباکترپیلوری عفونت آنها هرگز مشکلی ایجاد نمی کند. اگر علائمی را تجربه می کنید و تحت درمان قرار می گیرید ، چشم انداز طولانی مدت شما مثبت است. حداقل چهار هفته پس از پایان درمان ، پزشک بررسی می کند که آیا درمان موثر بوده است. بسته به سن شما و سایر موارد پزشکی، پزشک ممکن است از آزمایش اوره یا مدفوع برای بررسی اینکه آیا کدام درمان برای شما موثرتر است، استفاده کند.
اگر به بیماری های مرتبط با عفونت هلیکوباکترپیلوری مبتلا شوید، چشم انداز شما به بیماری، تشخیص سریع و نحوه درمان بستگی خواهد داشت. برای از بین بردن باکتری های هلیکوباکترپیلوری ممکن است لازم باشد بیش از یک دوره تحت درمان باشید.
اگر بعد از یک دوره درمان هنوز عفونت وجود داشته باشد، ممکن است زخم معده برگردد یا درموارد نادرتر، سرطان معده ایجاد شود. تعداد کمی از افراد آلوده به هلیکوباکترپیلوری به سرطان معده مبتلا می شوند. با این حال، اگر سابقه خانوادگی سرطان معده دارید، می بایست آزمایش و درمان عفونت هلیکوباکترپیلوری را انجام دهید.
منبع :
