اشعه ایکس دندان (رادیوگرافی) تصاویری از دندانهای شماست که دندانپزشک از آنها برای ارزیابی سلامت دهان و دندان شما استفاده می کند. از این اشعه ایکس با اشعه کم برای گرفتن عکس از فضای داخلی دندان و لثه استفاده می شود. این می تواند به دندانپزشک شما کمک کند تا مشکلاتی مانند حفره ها، پوسیدگی دندان و دندان های نهفته را شناسایی کند.
اشعه ایکس دندان ممکن است پیچیده به نظر برسد، اما در واقع آنها ابزاری بسیار رایج هستند که به همان اندازه تمیز کردن دندان های شما مهم هستند.
چرا اشعه ایکس دندان انجام می شود؟
اشعه ایکس دندان سالانه انجام می شود. اگر دندانپزشک پیشرفت یک مشکل یا درمان دندان را ردیابی کند، ممکن است بیشتر اتفاق بیفتد.
عوامل موثر در تعداد دفعاتی که از دندان شما با اشعه ایکس عکس برداری میشود، شامل موارد زیر است:
- سن شما
- سلامت دهان و دندان فعلی شما
- علائم بیماری دهان
- سابقه بیماری لثه (التهاب لثه) یا پوسیدگی دندان
اگر بیمار جدیدی هستید، احتمالاً تحت پرتوی ایکس دندان قرار خواهید گرفت تا دندانپزشک جدید شما بتواند تصویری واضح از سلامت دندان شما بدست آورد. این مورد به ویژه اگر از دندانپزشک قبلی خود هیچگونه اسکن اشعه ایکس ندارید، بسیار مهم است.
کودکان ممکن است بیشتر از بزرگسالان به اشعه ایکس دندان نیاز داشته باشند زیرا ممکن است دندانپزشکان نیاز به رصد رشد دندانهای اصلی آنها داشته باشند. این از آن جهت مهم است که می تواند به دندانپزشک کمک کند تا تشخیص دهد آیا دندانهای شیری برای جلوگیری از عوارضی مانند رشد دندانهای بزرگسالان در پشت دندانهای شیری، نیاز به کشیدن دارند.
خطرات اشعه ایکس دندان
در حالی که اشعه ایکس دندانپزشکی شامل اشعه می شود، سطح در معرض آن چنان پایین است که برای کودکان و بزرگسالان بی خطر تلقی می شود. اگر دندانپزشک شما از اشعه ایکس دیجیتال به جای ایجاد آن در فیلم استفاده می کند، خطرات شما حتی از معرض اشعه قرارگرفتن، کمتر خواهد بود.
دندانپزشک همچنین برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض اشعه های غیر ضروری به اندام های حیاتی شما، یک “لوستر” سربی بر روی قفسه سینه، شکم و ناحیه لگن قرار می دهد. یقه تیروئید ممکن است در موارد تیروئید استفاده شود. کودکان و زنان در سنین باروری نیز ممکن است آنها را همراه با یک لبه سربی بپوشند.
بارداری از این قاعده مستثنی است. زنانی که باردار هستند یا معتقدند ممکن است باردار باشند باید از انواع اشعه ایکس خودداری کنند. اگر فکر می کنید باردار هستید به دندانپزشک خود بگویید، زیرا پرتودرمانی برای جنین در حال رشد بی خطر نیست.
آماده شدن برای اشعه ایکس دندان
اشعه ایکس دندان نیازی به آماده سازی خاصی ندارد. تنها کاری که می خواهید انجام دهید مسواک زدن قبل از قرار ملاقات است. این یک محیط بهداشتی بیشتر برای کسانی که در داخل دهان شما کار می کنند ایجاد می کند. اشعه ایکس معمولاً قبل از تمیزکاری انجام می شود.
در مطب دندانپزشکی، شما روی صندلی نشسته اید در حالیکه یک جلیقه سربی از سینه و دامان شما را پوشانده است. دستگاه اشعه ایکس در کنار سر شما قرار گرفته تا تصاویر دهان شما را ضبط کند. بعضی از مطب های دندانپزشکی یک اتاق جداگانه برای اشعه ایکس دارند، در حالی که دیگران آنها را در همان اتاق تمیز کردن و سایر فرایندها، قرار میدهند.
انواع اشعه ایکس
اشعه ایکس دندانپزشکی انواع مختلفی دارد که دید کمی متفاوت از دهان شما را ثبت می کند. معمول ترین اشعه ایکس داخل-دهانی است، مانند:
- Bitewing این روش شامل گاز گرفتن یک کاغذ مخصوص است تا دندانپزشک شما ببیند تاج دندان های شما چقدر مطابقت دارد. این معمولاً برای بررسی حفرات بین دندانها (بین دندانی) استفاده می شود.
- Occlusal این اشعه ایکس وقتی بسته می شود که فک شما بسته شده است تا ببینید دندان های بالا و پایین شما به چه ترتیب قرار گرفته اند. همچنین می تواند ناهنجاری های آناتومیکی کف دهان یا کام را تشخیص دهد.
- Occlusal این تکنیک تمام دندانهای شما را در یک بار تابش اشعه، به تصویر می کشد.
- Panoramic برای این نوع اشعه ایکس، دستگاه به دور سر می چرخد. دندانپزشک شما ممکن است از این روش برای بررسی دندانهای عقل شما، برنامه ریزی برای دستگاه های کاشت دندان یا بررسی مشکلات فک استفاده کند.
- Periapical این روش روی دو دندان کامل از ریشه تا تاج متمرکز است.
هنگامی که دندانپزشک شما مشکوک به وجود مشکلاتی در مناطقی خارج از لثه و دندان ها مانند فک باشد، ممکن است از اشعه ExtraoralX استفاده شود.
یک متخصص بهداشت دندانپزشکی شما را در هر مرحله از مراحل اشعه ایکس راهنمایی می کند. هنگام گرفتن تصاویر، ممکن است مدت کوتاهی از اتاق خارج شوند. به شما دستور داده می شود تا هنگام ضبط تصاویر بی حرکت باشید. فاصله گذارها (نگهدارنده های فیلم)، اگر از آنها استفاده شود، برای بدست آوردن تصاویر مناسب در دهان شما منتقل و تنظیم می شوند.
بعد از عکس برداری اشعه ایکس دندان
وقتی تصاویر آماده شدند بلافاصله در مورد اشعه ایکس دیجیتال دندانپزشک آنها را بررسی کرده و ناهنجاری ها را چک می کند. اگر یک متخصص بهداشت دندان، دندان های شما را تمیز می کند، ممکن است دندانپزشک پس از انجام تمیز کردن، نتایج اشعه ایکس را با شما مرور کند. اگر پزشک متخصص در هنگام اشعه ایکس به مشکلات قابل توجهی پی ببرد، استثنا است.
اگر دندانپزشک شما مشکلاتی مانند حفره یا پوسیدگی دندان پیدا کرد، آنها در مورد گزینه های درمانی شما صحبت می کنند. اگر دندانپزشک شما به مشکلی برنخورد، به کار خود ادامه دهید!
چشم انداز
مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، انجام اشعه ایکس منظم دندان ها بخشی جدایی ناپذیر از سلامت کلی دهان و دندان شما است.
انجام یک معاینه خوب می تواند تسکین دهنده باشد، اما این بدان معنی نیست که شما نباید مرتباً اشعه ایکس بگیرید.
بسته به سن، سلامتی و پوشش بیمه ی شما، ممکن است هر یک تا دو سال یک عکسبرداری با اشعه ایکس انجام دهید. در صورت احساس درد یا تغییر در دهان، حتماً به نوبت های رزرو شده خود با دندان پزشک متعهد بوده و زودتر به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
منبع: healthline.com