بارداری و فرزند دار شدن تصمیم بسیار مهمی در زندگی افراد است که تغییرات زیادی در زندگی ایجاد می‌کند. این تصمیم باید آگاهانه و با در نظر داشتن تما‌می مسائل و نکات اتخاذ شود. سبک زندگی در دوران بارداری و قبل از این دوران، سلامتی روحی و جسمی مادر و فرزند در تمام دوران زندگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین اهمیت آگاهی نسبت به مسائل بارداری فراتر از تصور بسیاری از افراد است. تربیت فرزند و توجه به سلامتی جسم و روح او از دوران قبل از بارداری شروع می‌شود. بنابراین ضروری است که خانواده‌ها با آگاهی و آمادگی کامل تصمیم به باردار شدن و فرزند‌آوری داشته باشند.
در این نوشتار، توجه شما خواننده محترم به مهم‌ترین مسائل مرتبط با موضوع بارداری جلب می‌شود. امیدواریم که در بیان اهمیت مسائل مربوط به بارداری موفق باشیم و گا‌می مؤثر در راستای افزایش آگاهی شما برداریم. مطالعه این مقاله همراهی شما با ما در رسیدن به هدفمان است. از اینکه در کنار ما هستید و این مقاله را مطالعه می‌کنید، سپاسگزاریم.
بارداری؛ نکات مهم قبل از بارداری
تغذیه و رسیدگی قبل از بارداری به اندازه دوران بارداری و پس از تولد نوزاد اهمیت دارد. رسیدگی قبل از بارداری تنها مربوط به مسائل تغذیه ای نمی‌شود. توجه به بسیاری از مسائل در دوران قبل از بارداری اهمیت دارد.
آمادگی روحی و روانی برای بارداری
تغییراتی که پس از بارداری در زندگی ایجاد می‌شود تنها زندگی زن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد؛ زندگی هر دو نفر و در صورت وجود فرزند یا فرزندان دیگر، زندگی همگی متاثر از این تغییرات خواهد بود.
همسران باید در رابطه با ورود یک فرد جدید به زندگی آمادگی روحی کامل داشته باشند و در صورتی که فرزند دیگری در این خانواده باشد، آنها را نیز برای پذیرش شرایط جدید آماده کنند. تغییرات زیادی در هزینه‌های خانواده صورت می‌گیرد، باید آمادگی پذیرش این هزینه را داشته باشند. این هزینه‌ها شامل هزینه تغذیه و مراجعات پزشکی و سایر هزینه‌ها می‌شود.
با توجه به تغییرات روحی که در زن ایجاد می‌شود، تغییرات رفتاری در او ممکن است ایجاد شود؛ نیاز او به توجه ومحبت در این دوران زیاد است. همسران باید به گونه‌ای برنامه ریزی کنند که در این مدت زمان بیشتری را در کنار یکدیگر باشند و پاسخگوی نیاز هم باشند. با توجه به تغییرات جسمی و هورمونی در بدن زنان، تمایل آنها به روابط جنسی تغییراتی می‌کند. به‌طور کلی شکل روابط جنسی در این دوران متفاوت با دوران دیگر است. اهمیت این موضوع نباید نادیده گرفته شود. لازم است که همسران در رابطه با این مسأله صحبت و هم فکری داشته باشند.
توانایی جسمی تغییراتی می‌کند و نیاز بیشتری به استراحت پیدا می‌کند. لازم است که در این دوران نهایت همکاری با زن در انجام وظایف مادری درخانواده شود.
تنظیم وزن قبل از بارداری
یکی از نکات بسیار مهم که بر سلامتی مادر و فرزند در این دوران و نحوه زایمان تاثیر دارد، وزن مادر است. قبل از اقدام به باردار شدن باید وزن تنظیم شود. مراجعه به پزشک متخصص و مشاوره تغذیه‌ای کمک بسیار زیادی به شما می‌کند. شانس شما برای موفقیت در کاهش یا افزایش وزن با کمک یک مشاوره بسیار بیشتر خواهد بود.
مهم‌ترین خطرات اضافه وزن در زنان باردار عبارت است از:
- فشار خون بالا
- دیابت بارداری
- تولد نوزاد مرده
- نیاز به سزارین برای تولد بیمار
علاوه بر اینها، تحمل اضافه وزن حاصل از بارداری برای زنانی که خود دچار اضافه وزن یا وزن کمتر از حد طبیعی هستند، مشکل‌تر خواهد بود.
در صورتی که وزن مادر کمتر از حد طبیعی باشد، خطر تولد نوزادانی نارس با وزن کمتر از حد نرمال وجود دارد. بنابراین برای حفظ سلامتی مادر و نوزاد در دوران بارداری قبل از باردار شدن وزن خود را متعادل کنید.
نکته مهم دیگر در این رابطه این است که در مواقعی وزن نامتعادل، علامتی از ناهنجاری هورمونی در بانوان است. ناهنجاری هورمونی بر بارداری و سلامت جنین تأثیرات قابل توجهی دارد.
انگیزه داشتن فرزندی سالم و زایمانی بی خطر، فرصت مناسبی است که به متعادل کردن وزن خود اقدام کنید و از عوارض ناخواسته اضافه وزن در تمام عمر رها شوید.
تغذیه قبل از بارداری
از نکات مهم در دوران قبل از بارداری برخورداری از تغذیه‌ای سالم و کامل است. در رژیم تغذیه‌ای باید از تمام گروه‌های مواد غذایی استفاده شود.
سبزیجات، میوه‌ها، لبنیات، پروتئین، دانه‌ها و حبوبات باید به اندازه کافی مورد استفاده قرار گیرند.
یک نکته مهم در تغذیه قبل از بارداری این است که مقدار کافی اسید فولیک استفاده شود. اسید فولیک یک نوع ویتامین B است. کمبود این ماده باید نقص‌های عصبی شایع و جدی در لوله‌های عصبی جنین می‌شود. بیماری‌های اسپینا بیفیدا و آننسفالی دو بیماری نقص در شکل‌گیری لوله‌های عصبی نوزاد هستند که در ۳ تا۴ هفته اول پس از لقاح شکل می‌گیرند. در این زمان بسیاری مادران هنوز از بارداری خود مطلع نشده‌اند. بنابراین ضروری است که قبل از باردار شدن، مقدار اسید فولیک بدن مادر تأمین شده باشد.
نوشیدن الکل و دخانیات باید از قبل از اقدام به بارداری متوقف شده باشد.
مراجعه به مشاوره قبل از بارداری
تزریق واکسن‌های ضروری یکی از نکاتی است که قبل از بارداری باعث مراجعه به پزشک می‌شود. در صورتی که در خانواده هر کدام از همسران سابقه بیماری‌های مادرزادی وجود دارد، برای مشاوره و انجام آزمایشات ژنتیک مربوطه باید به پزشک مراجعه کرد.
اگر شما از داروهای خاصی برای درمان بیماری‌های ضمیمه‌ای استفاده می‌کنید، لازم است که تما‌می این مسائل را قبل از اقدام به بارداری، به‌طور کامل و شفاف به پزشک اطلاع داده و راهنمایی‌های لازم برای توقف استفاده، جایگزینی با داروهای دیگر و یا ادامه استفاده از آنها را دریافت کنید.
روش هایی برای تشخیص بارداری در منزل
معمول ترین روش برای تشخیص بارداری استفاده از بی بی چک یا آزمایش خون است. اما میدانستید راه های دیگری هم وجود دارند تا بتوانید بارداری خود را در منزل تشخیص دهید؟ برای این کار روش های مختلفی با استفاده از شکر و نمک و حتی قاصدک وجود دارند! اگه درباره این موضوع کنجکاو هستید، اینجا کلیک کنید.
محاسبه انلاین سن بارداری
می توانید با استفاده از نرم افزار ها و سایت های مختلف سن بارداری و زمان حدودی زایمان خود را محاسبه کنید. این نرم افزارها با استفاده از آخرین دوره پریود شما این محاسبه را انجام میدهند.
علائم واضح برای تعیین جنسیت جنین در ماه های اول
یکی از جالب ترین بخش های بارداری تشخیص جنسیت جنین است. این که نوزاد شما پسر خواهد بود یا دختر، حتما در بسیاری از تصمیم گیری های شما تاثیر خواهد داشت. علاوه بر سونوگرافی راه های دیگری هم برای تشخیص جنسیت جنین وجود دارد که می توانید آنها را از اینجا بخوانید.
آیا تغذیه بر جنسیت جنین تاثیر دارد؟
همانطور که غذاهای مختلف و مواد مغذی آن ها روی بدن ما اثر دارد، تغذیه مادر روی جنین تاثیر دارد. یکی از تاثیراتی که تغذیه مادر بر جنین دارد، تاثیر بر جنسیت او است.
مراحل تکامل جنین در شکم مادر
آیا جواب آزمایش بارداری شما مثبت شده است؟ چقدر عالی! پس باید شروع کنید و درباره تغییرات و رشد جنینتان در ماه های مختلف اطلاعات کسب کنید. دوره بارداری به سه دوره سه ماهه تقسیم می شود که در هرکدام جنین تغییرات زیادی می کنند تا برای زندگی در این دنیا آماده شود. این تغییرات را می توانید از اینجا مطالعه کنید.
علائم بارداری
ممکن است برای شما این سؤال پیش آمده باشد که چگونه قبل از انجام تست‌های بارداری از بارداری خود مطمئن شوید.
باید به شما عرض کنیم که حتی نیاز نیست منتظر کامل شدن سیکل ماهانه خود باشید تا مطمئن شوید که باردار هستید. برخی علائم اولیه هستند که به شما این پیام را میدهند که گوش به زنگ باشید! احتمالا باردار شده‌اید و باید در انتظار اتفاقات و تجربیات لذت بخشی باشید.
علائم اولیه بارداری عبارت هستند از:
- سینه‌های متورم و دردناک؛
- تیره شدن نوک پستان؛
- حالت تهوعی که ممکن است با استفراغ باشد؛
- تمایل شدید یا حس نفرت به برخی مواد غذایی؛
- خستگی مفرط؛
- تکرر ادرار؛
- لکه بینی؛
- نفخ؛
- احساس گرفتگی در رحم؛
- ترشحات واژنی؛
- حساسیت به بو ؛
- آبریزش بینی؛
- سردرد؛
- یبوست؛
- تغییرات روحی و گاهی عصبی شدن؛
- احساس سرگیجه و سبکی در سر؛
- احساس تنگی نفس.
در صورت بارداری ممکن است شما تعداد زیادی یا فقط چند علامت از علائم عنوان شده را داشته باشید. همچنین ممکن است شما هیچکدام از این علائم را تجربه نکنید و باردار باشید. در این صورت، تعویق زمان سیکل ماهانه نشانه این است که احتمال بارداری وجود دارد. زودتر تست بارداری دهید تا از بارداری خود اطمینان حاصل کنید.
تغذیه در دوران بارداری
اگر شما با انجام تست‌های بادرای از بارداری خود مطمئن شده‌اید. ما به شما ورود به این مرحله از زندگی را تبریک می‌گوییم؛ اما توجه شما را به این نکته جلب می‌کنیم که تغذیه در دوران باردای مستقیما بر سلامتی جنین و شما در دوران بارداری و حتی پس از بارداری تأثیرگذار است. بنابراین تغذیه در این دوران باید توسط زن باردار و اطرافیان او جدی گرفته شود.
برخی از مواد هستند که بدن در دوران بارداری بیشتر از دوران دیگر به آنها نیاز دارد. در ادامه به برخی از این مواد پرداخته می‌شود.
پروتئین‌ها
به‌طور کلی یک زن باردار به ۷۰ تا ۱۰۰ گرم پروتئین در روز نیاز دارد که این مقدار حتما باید تأمین شود. مقدار دقیق پروتئین مورد نیاز بدن شما بستگی به این دارد که وزن شما چقدر است و در سه ماهه چندم بارداری هستید. بهتر است در این رابطه با پزشک صحبت کنید. او به شما می‌گوید که دقیقا به چه مقدار پروتئین نیاز دارید.
پروتئین نقش مهمی‌در بدن شما و جنین دارد. نقش اصلی پروتئین در بدن شامل موارد زیر است:
- رشد جدار رحم و پستان‌ها؛
- رشد اندام‌ها و بافت‌های جنین از جمله مغز؛
- خون رسانی به کودک.
مواد غذایی غنی از پروتئین عبارت است از:
- گوشت قرمز؛
- گوشت مرغ؛
- کره بادام زمینی؛
- لوبیا؛
- پنیر؛
- ماهی سالمون؛
بنابراین مقدار کافی از این مواد باید در رژیم غذایی زنان باردار گنجانده شود.
کلسیم
زن باردار در طول روز به ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارد. این مقدار کلسیم باید با استفاده از مواد غذایی که منبع آن هستند تأمین شوند.
کلسیم در بدن دو وظیفه مهم دارد. رشد استخوان‌های کودک به عهده کلسیم است. علاوه بر این تنظیم استفاده بدن از مایعات به عهده کلسیم است. بدن جنین نیاز به کلسیم خود را از بدن مادر تأمین می‌کند. در صورتی که کلسیم به اندازه کافی و نیاز هر دو نفر نباشد، علاوه بر مشکلاتی که برای جنین اتفاق می‌افتد، مادر در دوران بعد از بارداری با توجه به کمبود کلسیم دچار مشکلاتی خواهد شد.
منابع غذایی اصلی کلسیم عبارت است از:
- شیر؛
- ماست؛
- پنیر؛
- ماهی و غذاهای دریایی کم جیوه مانند میگو، ماهی آزاد
اسید فولیک
همانطور که بیان شد، اسید فولیک یا فولات نوعی ویتامین B است. این ماده برای ساخته شدن سلول‌های جدید به کار می‌رود و در زمان تکثیر سلول‌ها نیاز بدن به این ماده افزایش می‌یابد. در صورتی که این ماده به اندازه کافی به بدن نرسد، تکثیر و رشد سلول‌ها دچار مشکل می‌شود.
در برخی از مواد غذایی مانند جگر، آجیل، مغزها، لوبیای خشک، عدس، تخم مرغ، کره بادام زمینی و سبزیجات برگ سبز تیره این ماده غذایی به مقدار قابل توجهی وجود دارد.
آهن
آهن در ترکیب با سدیم و پتاسیم در خون سازی و افزایش جریان خود تاثیر دارد. جریان خون اکسیژن مورد نیاز بخش‌های مختلف بدن را تامین می‌کند. بنابراین برای اطمینان از اینکه اکسیژن کافی در اختیار جنین و ارگان‌های مختلف قرار می‌گیرد، آهن مورد نیاز را تأمین کنید.
آهن در مواد غذایی از قبیل گوشت گاو و مرغ بدون چربی، سبزیجات برگ‌‌دار سبز رنگ، نان و غلات و میوه‌های خانواده مرکبات فراوان است.
برخی نکات مهم در رابطه با تغذیه در دوران بارداری!
بحث تغذیه در دوران بارداری، بحثی گسترده است و شامل نکات بسیار زیادی است. در ادامه برخی نکات مهم تغذیه ای این دوران ذکر می‌شود که ممکن است پاسخ برخی سؤالات ذهنی شما باشند. این نکات مهم عبارت است از:
- گرسنگی طولانی مدت سلامت مغزی و سیستم عصبی جنین را به خطر می‌اندازد؛
- استفاده از الکل، دخانیات، ماهی‌ها و مواد غذایی دارای جیوه فراوان، کافئین، گوشت خام و لبنیات غیرپاستوریزه در این دوران ممنوع است؛
- باید با توصیه پزشک از ویتامین‌ها و مکمل‌های دارویی استفاده شود؛
- اگر ولع به خوردن مواد غیرغذایی مانند خاک دارید، علائم کمبود ویتامین و ماده غذایی خاصی است و باید به پزشک مراجعه کنید؛
- در صورتی که از برخی مواد غذایی ضروری بیزار هستید، باید با پزشک مشورت کنید که برای جبران کمبود این مواد غذایی از مکمل‌ها یا مواد غذایی جایگزین استفاده کنید؛
- بدن به روزانه ۸ لیوان آب نیاز دارد. برای حفظ سلامتی خود و جنین، لطفا مقدار کافی آب بنوشید.
- حجم غذای مصرفی شما در این دوران تغییری نکرده است؛ اما مقدار کالری شما افزایش پیدا می‌کند. در سه ماهه دوم و سوم، به ترتیب ۳۵۰ و ۴۵۰ کالری به رژیم روزانه خود اضافه کنید.
زایمان؛ زایمان طبیعی یا سزارین؟!
یکی از چالش‌های همیشگی زنان باردار انتخاب روش زایمان است. ذهن یک زن باردار با هجمه‌ای از افکار و پرسش‌ها در رابطه با انتخاب روش زایمان رو به رو می‌شود.
این مسأله مربوط به اواخر دوران بارداری نیست؛ بلکه از اولین روزهای بارداری ذهن زن درگیر این پرسش است که کدام روش را برای تولد فرزندش انتخاب کند.
معمولا پزشک با مشورت با مادر و در نظر داشتن سابقه پزشکی و ویژگی‌های روحی او یکی از این دو روش را پیشنهاد می‌کند.
زایمان طبیعی
در زایمان طبیعی، جنین به طور مستقیم از واژن مادر خارج می‌شود.
طرز فکر و نگاه مادر به این شکل زایمان، در انتخاب این روش برای زایمان او بسیار تأثیرگذار است. اگر مادر با آگاهی از تغییرات فیزیولوژیکی بدن حین زایمان طبیعی، این مسأله را بپذیرد که بدن به‌طور خود به خود این کار را انجام می‌دهد فقط کافی است که بدون نگرانی این موضوع را به بدن واگذار کند، فرآیند زایمان راحت‌تر انجام می‌شود.
این امکان وجود دارد که بنا به تشخیص پزشک از داروهای شیمیایی و مسکن، حین زایمان طبیعی استفاده شود. اما در بسیار موارد زایمان‌ها بدون استفاده از این مواد انجام می‌شود.
سزارین
در سزارین طی یک عمل جراحی ساده، جنین از رحم مادر خارج می‌شود. در شرایطی با توجه به شرایط مادر، زایمان فقط با عمل سزارین انجام می‌شود.
در شرایطی که مشکلاتی در ستون فقرات مادر باشد؛ مادر چندقلو باردار باشد؛ مشکلات احتمالی در جفت نوزاد باشد؛ نوزاد بزرگ باشد؛ مادر مشکل قند یا فشار خون بالا داشته باشد، سر نوزاد چرخیده باشد و در زایمان مشکلی ایجاد شود، از سزارین استفاده می‌شود.
مزایا و معایب زایمان طبیعی
هر کدام از روش‌های زایمان طبیعی و سزارین دارای مزایا و معایبی هستند. برای انتخاب روش زایمان آگاهی نسبت به این نکات لازم وضروری است.
مزایای زایمان طبیعی
زایمان طبیعی مزایای زیادی دارند که در اینجا به برخی مزایای این روش اشاره می‌شود.
- انتخاب روش و محل زایمان، مثلا زایمان در آب؛
- عدم استفاده از مواد بیهوشی و اجتناب از اثرات مواد بیهوشی؛
- تماس فیزیکی با مادر و کودک بلافاصله پس از تولد او؛
- بهبودی سریع‌تر عوارض زایمان؛
- سلامتی بیشتر نوزاد.
معایب زایمان طبیعی
با وجود مزایای زایمان طبیعی، این روش معایبی نیز دارد که در زیر به آن اشاره می‌شود.
- درد در ناحیه مقعد و شکم پس از زایمان؛
- احتمال وجود کبودی در سر نوزاد؛
- خروج غیرارادی ادرار با عطسه و سرفه پس از زایمان؛
- پارگی‌های به وجود آمده ممکن است قابل بخیه نباشد؛
- زایمان طبیعی طولانی مدت است؛
- زایمان طبیعی در صورتی که در منزل انجام شود، ممکن است خطراتی برای مادر داشته باشد.
مزایای سزارین
با وجود اینکه سزارین توصیه نمی‌شود؛ اما در برخی شرایط زایمان با روش سزارین انجام می‌شود. این روش زایمان دارای مزایایی است. مزایای این روش عبارت است از:
- زمان کوتاه، این زایمان در مدت ۴۵ دقیقه انجام می‌شود؛
- احساس کمتر درد با توجه به استفاده از داروهای شیمیای؛
- در صورت وجود برخی مشکلات مانند مشکلات ستون فقرات، سزارین تنها روش زایمان است؛
- با برنامه‌ریزی و آمادگی کامل زایمان انجام می‌شود.
معایب سزارین
با وجود اینکه، این روش در برخی شرایط تنها روش زایمان است؛ اما دارای معایبی است که در زیر به آنها اشاره می‌شود.
- بهبود عوارض جراحی سزارین زمان‌بر است؛
- اگر یک بار زایمان سزارین انجام شود، در زایمان‌های بعدی هم باید از همین روش استفاده شود؛
- احتمال مشکلات تنفسی مانند آسم در نوزادی که از این روش به دنیا می‌آید، بیشتر است؛
- احتمال آسیب دیدگی اندام‌های دفع ادرار وجود دارد؛
- تماس دیرتر مادر و فرزند؛
- احتمال مرگ مادر در سزارین سه برابر زایمان طبیعی است؛
- مادر در معرض خطر خونریزی‌های شدید قرار می‌گیرد.
با دانستن تمام مزایا و معایب زایمان طبیعی و سزارین، مقایسه انواع زایمان با شماست. شما با مشورت پزشک و شرایط جسمی و روحی خود، روش زایمان را انتخاب می‌کنید.
از زمانی که تصمیم به بارداری و فرزنددار شدن میگیرید، با پزشک متخصص زنان و زایمان در ارتباط باشید. این افراد پس از گذراندن دوره پزشکی عمو‌می‌در آزمون دستیاری تخصصی زنان و زایمان پذیرفته شده و در این رشته متخصص شده‌اند.
این امکان وجود دارد که شما نیز علاقه‌مند به ادامه تحصیل در این رشته تحصیلی باشید در این صورت باید اطلاعات کاملی از کنکور رشته زنان، زایمان و نازایی داشته باشید.
کلام آخر
تصمیم به باردار شدن باید با آگاهی کامل انجام شود. بسیار از نکات و مسائل از قبیل آمادگی روحی برای پذیرش کودک، توجه به تغذیه، مراجعه به پزشک جهت انجام مشاوره ژنتیک، واکسیناسیون‌های ضروری و استفاده از مکمل‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.
در دوران بارداری نیز مراجعه و مشاوره با پزشک در زمینه‌های مختلف از قبیل استفاده از رژیم تغذیه‌ای کامل و مفید، استفاده از مکمل‌ها و ویتامین‌ها، ترک استفاده از داروها، تمایل به مواد غیر غذایی و تنفر از برخی از مواد غذایی ضروری است. ترک استعمال دخانیات و مواد الکلی و عدم استفاده از گوشت‌های فرآوری شده و لبنیات غیر پاستوریزه همواره باید مورد توجه قرار گیرد.
در تمام دوران بارداری و قبل بارداری باید مراقب رسیدن مواد غذایی مورد نیاز به بدن بود. سلامتی مادر و جنین در تمام دوران زندگی به سبک زندگی در این دوران بستگی دارد.
با شناخت کامل از فیزیولوژی بدن خود، با مشاوره پزشک و آگاهی کامل از مزایا و معایب روش‌های زایمان سزارین و طبیعی، روش تولد فرزند خود را انتخاب کنید.
