بروز ویروس کرونا (coronavirus outbreak) در ماه دسامبر از کشور چین آغاز شد و اکنون به سایر کشورها گسترش یافته است.
این ویروس باعث بیماری بیش از ۴۳۰۰۰۰ و مرگ ۱۹۰۰۰ نفر شده است . مسئولان بهداشت عمومی در رقابت برای کنترل و مهار این پاتوژن بیماری زا هستند.
اما این اولین باری نیست که جهان به مقابله علیه گسترش ویروس کرونا پرداخته است . در این متن به مقایسه شرایط کنونی با بیماریهای اپیدمی ویروس کرونا در گذشته می پردازیم.
ویروس کرونا جدید برای اولین بار در شهر ووهان کشور چین به عنوان بیماری جدید با نام کووید ۱۹ شناسایی و گزارش شد.
این ویروس اکنون به بیش از ۱۹۰ کشور دنیا از جمله کره شمالی, ایتالیا, ایران و آمریکا شیوع پیدا کرده است.
منبع شیوع این ویروس هنوز به طور قطعی شناسایی و تایید نشده است اما آنالیزهای اولیه ژنتیکی نشان می دهد احتمالا منشا این پاتوژن از خفاشها بوده است(پاتوژن به احتمال زیاد از خفاش ها نشات گرفته است).ولی قبل از انتقال به انسان بواسطه خفاشها به حیوان میزبان دیگری منتقل شده است.
بر اساس یافته های دانشمندان این ویروس در ابتدا از خفاش به گربه وحشی (پستاندار کوچکی شبیه به راسو) انتقال یافته و سپس انسان به این ویروس آلوده شده است .
در هنگام شیوع این ویروس ابتلای ۸۰۹۸ نفر و مرگ ۷۷۴ نفر گزارش شده است . انتقال بیماری در مراحل اولیه از طریق انسان به انسان بود . هیچ مورد ابتلایی از این بیماری از سال ۲۰۰۴ گزارش نشده است (طبق مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها)
مرس
برای اولین بار در سال ۲۰۱۲ در کشور عربستان بیماری جدیدی به نام مرس یا سندرم حاد تنفسی خاورمیانه گزارش شد . این بیماری تنفسی هم توسط ویروس کرونا ایجاد شد ,این ویروس هم خانواده ویروس سارس است . ۲۷ کشور در اروپا , آفریقا , آسیا و آمریکای شمالی به این ویروس آلوده شدند.
این ویروس نیز مانند سایر کروناویروس ها قابلیت انتقال بین حیوان وانسان را داشت . براساس یافته های دانشمندان این ویروس ابتدا از خفاش به شتر منتقل شده و سپس انسان به آن آلوده شده است.
براساس اطلاعات سازمان بهداشت جهانی این ویروس عامل ابتلای ۲۴۹۴ نفر و ۸۵۸ مرگ از سال ۲۰۱۲ گزارش شده است . انتقال این بیماری هم از طریق تماس های نزدیک انسان به انسان می باشد (طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی).
با توجه به شواهد و مدارک به نظر می رسد میزان تاثیر این ویروس در مرگ انسانها کمتر از سارس است , در حالی که در زمان شیوع سارس تقریبا ۱۰ درصد از افراد بیمار فوت کردند.
ویروس سارس در مدت شش ماه کنترل و مهار شد در حالیکه شیوع گسترده کووید ۱۹ تنها چند ماه طول کشید .
با شیوع بیماری مرس ۳۵ درصد از بیماران مبتلا فوت کردند اما تعداد نفرات مبتلا به این ویروس به طور قابل توجهی از مبتلایان به سارس و کووید ۱۹ کمتر بود.
دانشمندان میزان دقیق مرگ و میر ناشی از این ویروس کرونا جدید را به دلیل شیوع در حال توسعه آن بدست نیاورده اند. در تاریخ ۳ مارس ,دکتر تدرو آدانوم قبرسیوس دبیرکل سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد تا کنون ۳.۴ درصد از مبتلایان به این بیماری فوت کرده اند(۳.۴ درصد موارد گزارش شده تاکنون فوت کرده اند).و با افزایش شیوع آن این میزان نیز تغییر خواهد کرد .
تصویر زیر نشان دهنده تعداد مرگ و میر در گروه های مختلف سنی است . در این تصویر تنها آمار تلفات مردم چین از تاریخ ۱۱ ماه فوریه سال ۲۰۲۰ ثبت شده است.
ویروس کرونای جدید از لحاظ ساختاری مشابه با سارس می باشد.
طبق گفته های تیموتی شیهان ، اپیدمیولوژیست دانشکده بهداشت گیلینگس در زمینه بهداشت عمومی جهان در دانشگاه کارولینا شمالی ، ویروس کرونای جدید به لحاظ ساختاری شبیه به سارس است .
این دو ویروس در ساختار ژنومی تا ۸۰% مشترک هستند.آنالیزها و بررسی های ژنتیکی نشان داده اند که ساختار ویروس کرونا از زمان شیوعش در چین دستخوش تغییرات چشمگیری نشده است . از آنجا که ویروسها از فردی به فردی دیگر منتقل می شوند و در مکان های جدید جغرافیایی گسترش می یابند بنابراین تغییرات (جهش ) در ساختار آنها برای حفظ بقاء شان کاملا طبیعی است .
آقای شیهان معتقد است این روند براساس قانون تکامل داروین است که هرچه موجودات زنده قوی تر و سازگارتر با محیط باشند توانایی آنها در حفظ و ادامه حیات بیشتر خواهد بود .
حال اگر ویروسی داریم که قابلیت انتقال از انسان به انسان و همچنین قابلیت تکثیر در یک فرد را دارد بنابراین این ویروس دیگر نیازی به تغییر و سازگاری هرچه بیشتر با محیط برای حفظ بقا را ندارد .
