آنژیوگرافی چیست؟
آنژیوگرافی یا تصلب شرایین نوعی روش تصویربرداری پزشکی است که برای تجسم داخل یا جدار رگ‌های خونی و اندام‌های بدن استفاده می‌شود. این روش به طور سنتی با تزریق ماده رنگی به داخل رگ و تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس انجام می‌شود.
این کلمه خود از واژه های یونانی angeion به معنای “ظرف” ، و graphein به معنای “نوشتن” یا “ضبط” می آید.
به فیلم یا تصویر رگ‌های خونی در آنژیوگرافی، آنژیوگرام گفته می‌شود.
این روش برای اولین بار در سال ۱۹۲۷ توسط پزشک پرتغالی و متخصص مغز و اعصاب Egas Moniz در دانشگاه لیسبون انجام شد. او برای تهیه آنژیوگرافی مغزی اشعه ایکس به منظور تشخیص انواع مختلفی از بیماری‌های عصبی مانند تومورها ، بیماری‌های شریانی و ناهنجاری‌های شریانی از این روش استفاده کرد. مونیز به عنوان پیشگام در این زمینه شناخته شده است. وی اولین آنژیوگرام مغزی را در لیسبون در سال ۱۹۲۷ انجام داد و رینالدو دوس سانتوس اولین آئورتوگرام را در همان شهر در سال ۱۹۲۹ انجام داد.
در سال ۱۹۳۲ ، لوپو د کاروالیو اولین آنژیوگرام ریوی را از طریق سوراخ وریدی عضو‌های بالای گردن انجام داد. در سال ۱۹۴۸ اولین کاووگرام توسط سوزا پریرا انجام شد.
از ان زمان تا امروز، صنعت آنژیوگرافی پیشرفت‌های بسیاری داشته و انواع مختلفی پیدا کرده است.
انواع آنژیوگرافی
- آنژیوگرافی توموگرافی کامپیوتری.
- آنژیوگرام کرونر.
- آنژیوگرافی تفریق دیجیتال.
- آنژیوگرافی با تشدید مغناطیسی.
- آنژیوگرام ریوی.
- آنژیوگرام رادیونوکلاید.
- آنژیوگرام کلیه.
آنژیوگرافی قلب چیست؟
آنژیوگرام عروق کرونری روشی است که با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس رگ‌های خونی قلب شما را می‌بیند. این آزمایش به طور کلی برای بررسی اینکه آیا مانع یا محدودیتی در جریان خونی که به قلب می‌رود، وجود دارد یا نه انجام می‌شود.
آنژیوگرافی عروق کرونری بخشی از یک گروه کلی از اقدامات شناخته شده به عنوان کاتتریزاسیون قلب (قلبی) است. روش‌های کاتتریزاسیون قلب می‌تواند شرایط قلبی و عروقی را تشخیص و درمان کند. آنژیوگرافی عروق کرونری، که می‌تواند به تشخیص بیماری‌های قلبی کمک کند، رایج‌ترین روش کاتتریزاسیون قلب است.
در طی آنژیوگرافی، نوعی رنگ به رگ‌های قلب شما تزریق می‌شود. این رنگ توسط دستگاه اشعه ایکس قابل مشاهده است. دستگاه اشعه ایکس به سرعت یک سری عکس (آنژیوگرام) را ثبت می‌کند و نگاهی به رگ‌های خونی شما می‌اندازد. در صورت لزوم، پزشک می‌تواند در طی آنژیوگرافی، گرفتگی عروق قلب (آنژیوپلاستی) را باز کند.
برای گرفتن آنژیوگرام عروق کرونری، یک کاتتر در یکی از شریان‌های بدن مثل شریان کشاله ران یا بازو قرار داده می‌شود و از طریق رگ‌های خونی به قلب شما ریسمان می‌شود.
آنژیوگرافی مغز
آنژیوگرافی مغزی یکی از انواع آزمایشات پزشکی است که از اشعه ایکس و ماده رنگی ید برای تولید تصاویر رگ‌های خونی در مغز استفاده می‌کند.در آنژیوگرافی مغزی، یک لوله پلاستیکی نازک به نام کاتتر از طریق یک برش کوچک در پوست وارد شریان پا یا بازو می‌شود. با استفاده از هدایت اشعه ایکس، کاتتر به منطقه مورد بررسی هدایت می‌شود. پس از ورود، ماده رنگی از طریق لوله تزریق می‌شود و تصاویر با استفاده از تابش یونیزان (اشعه ایکس) گرفته می‌شود.
این کار برای بررسی وجود ناهنجاری‌هایی مانند آنوریسم و بیماری‌هایی مانند تصلب شرایین (پلاک) انجام می‌شود. استفاده از کاتتر امکان ترکیب تشخیص و درمان را در یک روش واحد فراهم می‌کند. آنژیوگرافی مغزی تصاویر بسیار دقیق، واضح و شفافی از رگ‌های خونی مغز تولید می‌کند و ممکن است نیاز به درمان از طریق جراحی را از بین ببرد.
در آنژیوگرافی تصاویر به صورت الکترونیکی دستکاری می‌شوند. با این کار، استخوان جمجمه که به طور معمول رگ‌ها را پنهان می‌کند از تصویر خارج شود. نتیجه این می‌شود که رگ‌های باقی مانده به وضوح دیده شوند.
مزایا و عوارض آنژیوگرافی قلب
درست مانند هر روش دیگری در علم پزشکی، آنژیوگرافی هم مزایا و معایب خود را دارد. برای مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مزایا
- آنژیوگرافی سی تی قلب و عروق ممکن است نیاز به جراحی را از بین ببرد. حتی اگر جراحی لازم باشد، می‌توان با کمک آنژیوگرافی آن را با دقت بیشتری انجام داد.
- آنژیوگرافی سی تی قلب و عروق می‌تواند باریک شدن یا انسداد رگ‌های خونی را تشخیص دهد. به علاوه می‌تواند امکان انجام درمان اصلاحی را فراهم کند.
- آنژیوگرافی سی تی ممکن است جزئیات تشریحی دقیق‌تری نسبت به سایر تصاویر، به ویژه در رگ‌های خونی کوچک ارائه دهد. بسیاری از بیماران برای تشخیص مشکلات رگ‌های خونی می‌توانند از آنژیوگرافی CT و قلب و عروق استفاده کنند.
معایب
- همیشه در صورت قرار گرفتن بیش از حد در برابر اشعه، احتمال ابتلای سرطان وجود دارد. با این حال، مزیت تشخیص دقیق خیلی بیشتر از این خطر خواهد بود.
- اگر سابقه آلرژی به مواد رنگی دارید، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای کاهش واکنش آلرژیک از چند ساعت یا یک روز قبل از تصویربرداری از داروهای خاص استفاده کنید. گزینه دیگر این است که از راه دیگری مانند MRI که نیازی به تزریق ماده رنگی ندارد، استفاده کنید.
- در بیمارانی که در معرض خطر نارسایی کلیه هستند و از قبل عملکردهای مرزی کلیه دارند، استفاده از ماده رنگی ید دار می‌تواند به عملکرد کلیه آسیب بیشتری برساند.
- در صورت وجود احتمال بارداری، زنان باید همیشه به رادیولوژیست خود اطلاع دهند.
در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.
فیلم آنژیوگرافی
در صورتی که درباره این روش اطلاعات قبلی داشته باشید یا این مقاله را از ابتدا با دقت خوانده باشید، حتما کنجکاو شده‌اید که ببینید آنژیو گرافی چطور انجام می‌شود. می توانید با کلیک روی عبارت زیر فیلم نحوه انجام آنژیوگرافی را ببینید.
منابع